Uw zoekacties: Zaanlandsche Assurantie Compagnie voor Brand en Binnenlandsche Vaart

PA-0071 Zaanlandsche Assurantie Compagnie voor Brand en Binnenlandsche Vaart

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormer
2. Geschiedenis van het archief
3. Openbaarheid
4. Verantwoording van de bewerking
5. Handleiding voor de gebruiker
PA-0071 Zaanlandsche Assurantie Compagnie voor Brand en Binnenlandsche Vaart
Inleiding
5.
Handleiding voor de gebruiker
De Zaanlandsche Assurantie Compagnie was een naamloze vennootschap (N.V.) en viel als zodanig onder het Wetboek van de Kamer van Koophandel. Dit wetboek dateerde uit 1838 en bepaalde onder andere dat naamloze vennootschappen jaarlijks de balans moesten opmaken en dat de boeken, in het bijzonder de jaarrekeningen, na het ontbinden van de vennootschap dertig jaar bewaard moesten blijven. *  Het boekjaar van de Zaanlandsche Assurantie Compagnie liep van januari tot en met december. In december werden de boeken gesloten en de jaarrekening opgemaakt. De jaarrekening lag vervolgens zes weken ter inzage bij de directeuren thuis en werd op 1 maart gecontroleerd door een commissie van drie personen, bestaande uit degenen die de meeste aandelen bezaten en het langste aandeelhouder (vennoot) waren. * 

De bewijzen van aandeel die in 1937 werden ingeleverd (zie inventarisnummer 11), bevatten de namen van de oprichters en aandeelhouders van de Assurantie Compagnie. In het gedenkschrift uit 1945 (zie inventarisnummer 12) is een overzicht opgenomen van alle commissarissen en directeuren sinds de oprichting. Notaris Dirk van der Wart was gevestigd in Krommenie, de woonplaats van Cornelis Avis. Een afschrift (minuut) van de acte van oprichting is terug te vinden in zijn archief: gemeentearchief Zaanstad, OA-0013, inventarisnummer 6, acte nummer 16.
In de bibliotheek van het gemeentearchief zijn diverse dubbelen te vinden van de inventarisnummers uit dit archief: brochurenummer 03.898 bevat een Bijvoegsel tot de Nederlandsche Staatscourant uit 1929 (zie inventarisnummer 1) en brochurenummer 02.694 bevat drie exemplaren van de jubileumuitgave van 1945 (zie inventarisnummer 12). Aanvullende informatie is verder te vinden in brochurenummer 03.984 (een circulaire uit 1940 over het terugtreden van M. van Orden Wz. als directeur en de benoeming van zijn opvolger, ir. P.H. Lefebvre) en brochurenummer 10.949 (een gekalligrafeerde huldeblijk voor J.J. Honig van de hoofdagenten van de Compagnie uit 1920).
Verwante archieven zijn:
PA-0079 - Jacob Honig Jansz. jr., Jacobus Johannes Honig en Coenraad Honig, makelaars in assurantiezaken en roerend en onroerend goed in Zaandijk, (1839) 1865-1934.
PA-0284 - Assurantiemakelaardij W. van Orden, 1843-1919.
Het archief van het assurantiekantoor van Cornelis Avis Dingnumszoon uit Krommenie is terug te vinden in het Stadsarchief Amsterdam, inventarisnummer 1027: Archief van makelaars in assurantiën en de Hudig-Langeveldt Groep B.V. met Amsterdamse rechtsvoorgangers. Avis was, net zoals J.Honig Jansz. jr., een beoefenaar van de geschiedenis: zie zijn artikel over Krommeniedijk uit 1841 in het familiearchief Honig(h), PA-0454, inventarisnummer 3593.
In het familiearchief Honig(h), PA-0454, inventarisnummer 696 bevinden zich enkele gedrukte circulaires van de Zaanlandsche Assurantie Compagnie uit het archief van J.J. Honig, waaronder de jaarrekening van 1915. Circulaires en jaarverslagen zijn ook te vinden in de collectie Honig, PA-0451, inventarisnummer 3050.
Als gevolg van de fusie van de Holland-groep met het AMEV-concern, nu ASR-verzekeringen, zijn een groot aantal archiefstukken van de Zaanlandsche Assurantie Compagnie terug te vinden in het Historisch Archief van de Stichting Kunst en Historisch Bezit ASR Nederland (http://asrnederland.nl/duurzaam-ondernemen/maatschappij/stichting-kunst-historisch-bezit). Het gaat om jaarverslagen over de periode 1847-1942, notulen 1882-1969, dossiers inzake de statutenwijziging en het jubileumboek, en correspondentie over de oorlogswinter. Een overzicht van dit bedrijfsarchief bevindt zich in het beheerdossier van de Zaanlandsche Assurantie Compagnie op het gemeentearchief. * 
De Zaanlandsche Assurantie Compagnie was de eerste verzekeringsmaatschappij in de Zaanstreek, die verzekeringen aanbood tegen een vaste premie. De Zaanstreek kende een lange traditie van het sluiten van verzekeringen, maar tot 1800 ging het in hoofdzaak om contracten tussen bijvoorbeeld de eigenaars van molens, die het risico van brand of andere schade onderling deelden. Ook de Onderlinge Waarborg-Maatschappij aan de Zaan (de firma Koning en Boeke), die werd opgericht in 1819, beperkte zich tot de inleg van kapitaal in plaats van de heffing van vaste premies. * 
Voor het vaststellen van de verzekeringspolissen en de premiestelling volgde de Compagnie het voorbeeld van de Amsterdamse beurs. *  De verzekeringen werden aanvankelijk afgesloten op de Amsterdamse en de Rotterdamse beurs, waar de firma's Muntendam, Havelaar en Knegt de Compagnie vertegenwoordigden, en in de Zaanstreek. Behalve woonhuizen en inboedels verzekerde de Compagnie ook pakhuisgoederen en de risicovolle molens. Vanaf het begin van de twintigste eeuw breidde het werkterrein van de maatschappij zich uit over het land en verbreedde het verzekeringspakket zich met glas- en rijwielverzekeringen. Ondanks de naamgeving van de Compagnie werd de binnenvaart nooit als verzekeringstak ontwikkeld. * 

De verzekeraars maakten voor het afsluiten van hun verzekeringen gebruik van de zogeheten pakhuisboeken van de Zaanstreek. Deze boeken werden onder andere uitgegeven door de Vereeniging van ter Amsterdamsche beurze vertegenwoordigde brand-assuradeuren en bevatten lijsten van de pakhuizen, hun bouwgegevens, ligging, gebruik en gebruikers. De bibliotheek van het gemeentearchief heeft een aantal van deze pakhuisboeken: zie de brochurenummers 04.943 (1876), 00.598 (1905) en 00.595 (1910). Het pakhuisboek uit 1876 wordt ook genoemd in de Catalogus van Honig uit 1900: G.J. Honig, Catalogus der verzameling “Jacob Honig Jsz. jr.” in de Zaanlandsche oudheidkamer. Eerste afdeeling – De Boekerij (Zaandam 1900) nummer 504.
6. Archiefvormer

Kenmerken

Datering:
1845-1945. Met hiaten
Gemeente:
Zaandam
Omvang in meters:
0,18
Toegang:
Inventaris
Openbaar:
Ja
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0071 Zaanlandsche Assurantie Compagnie voor Brand en Binnenlandsche Vaart
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0071