Al midden 11e eeuw stond er in Assendelft een kapel of kerk. Rond 1410 werd die vervangen door een nieuwe kerk, op de plek van het huidige kergebouw. Deze aan Sint Odulphus gewijde kerk ging in 1582 over in protestantse handen. Overigens bleven relatief veel inwoners in Assendelft rooms-katholiek. Zij kregen in de 19e eeuw een (beeldbepalend) eigen kerkgebouw, noordelijker in het dorp.
De protestantse of Hervormde kerk werd in 1852 vernieuwd wegens bouwvalligheid. Dit gebouw heeft echter niet lang bestaan want het ging door brand na blikseminslag verloren op 17 juli 1893.
Het vierde en huidige kerkgebouw werd in gebruik genomen op 13 januari 1895.
In verband met het teruglopend ledenaantal en de hoge onderhoudskosten van de kerk, werd in 1962 besloten om de orgelgaanderij uit te breiden, het orgel te draaien en een wand in de kerk te bouwen. De voormalige orgelgaanderij wordt sindsdien als kerkruimte gebruikt met daaronderliggend diverse vergaderruimten. De overige kerkruimte wordt verhuurd aan Flentrop Orgelbouw uit Zaandam.
Tussen 1954 en 1965 had de gemeente een dominee samen met de Hervormde gemeente van Westzaan.
In 1963 startte officieel samenwerking tussen de Hervormde gemeente Assendelft en de wijk Assendelft van de Gereformeerde Kerk van Krommenie. Vanaf 1971 werd de combinatie met Hervormd Westzaan beëindigd en vanaf 1983 werd de naam van de gemeente gewijzigd in Nederlands Hervormde Gereformeerde Federatie te Assendelft. Sinds 2004 is de naam gewijzigd in Protestantse gemeente Assendelft.
Het weeshuis werd gebouwd in 1729. Het College van Regenten bestuurde het. Kort na de Tweede Wereldoorlog leenden zij een bedrag voor de bouw van een huis voor ouden van dagen in Assendelft. In 1942 worden het weeshuis, woonhuis en diaconiehuis met bijbehorende grond verkocht aan de kerkvoogdij. Alle gebouwen worden gesloopt, de grond wordt gebruikt voor uitbreiding van de begraafplaats. De administratie van het voormalige weeshuis loopt door tot 1994.

tot 1 januari 1995. *