Uw zoekacties: Gemeentebestuur Krommenie

OA-0036 Gemeentebestuur Krommenie

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Bestuursorganisatie
2. Toestand en bewaring van het archief
OA-0036 Gemeentebestuur Krommenie
Inleiding
2.
Toestand en bewaring van het archief
De eerst aangetroffen gegevens over het archief dateren uit 1841, toen bleek dat de berging van de waardevolle papieren niet voldoende was. De weesmeesters hebben toen één van hun twee kisten, die aan de voorschriften van het Reglement voor het plattelandsbestuur voldeden, aan het gemeentebestuur afgestaan.
De kist werd van drie verschillende sloten voorzien en van de daarin opgeborgen papieren werd een inventaris in duplo opgemaakt. * 
Een afschrift van deze inventaris werd teruggevonden in het archief.
Hierin waren voornamelijk charters vermeld. * 
Na de invoering van de Gemeentewet in 1851 kon men jaarlijks een verantwoording over het archief in de gemeenteverslagen lezen. Zo stond in het gemeenteverslag van 1851: "Het gemeentearchief is niet zeer belangrijk, doch compleet, het wordt met zorg bewaard. Met het formeren van een volledig register is een aanvang gemaakt". * 
Genoemd register werd in 1852 opgemaakt door de toenmalige gemeentesecretaris C. Walig en bijgehouden tot en met 1857. Blijkens dit register waren de stukken deels in het raadhuis en deels in de waag opgeborgen in blauw en rood beschilderde kisten (oude stembussen). De waardevolle stukken lagen bijeen in de voornoemde ijzeren kist beneden in het raadhuis. * 
Bij een nauwkeuriger opneming van het archief in 1858 was weldra gebleken, dat het belangrijker was dan dat het voorheen was beoordeeld. Het bestaande register moest daarbij als geheel onvolledig worden aangemerkt. * 
Oud-burgemeester J. Schaap nam de taak op zich de stukken opnieuw te beschrijven en maakte in 1859 een register hiervan op. * 
Dit register werd niet in het archief gevonden. Wel berust een afschrift hiervan in het Rijksarchief van Noord-Holland, waaruit echter bleek dat de heer Schaap alleen het "oud" archief (van vóór 1814) had beschreven.
Betreffend archief lag toen (sinds 1853)7 in de armenschool, van waaruit het in 1861 verhuisde naar het wees- of Godshuis.8 In 1881 kreeg het een betere plaats in de torenkamer van de hervormde kerk. 9+10 Het "nieuw" archief (van na 1813) en de belangrijke stukken uit het "oud" archief werden in 1884 nog steeds in het raadhuis bewaard (over de waag werd niet meer gesproken). Inmiddels, met name in de laatste jaren, had het "nieuw" archief een grote uitbreiding ondergaan. Ter bevordering van de bruikbaarheid werden de stukken, voor zover de ruimte dat toeliet, in "rangorde" opgeborgen.10
In 1886 werden ze óf behoorlijk ingebonden óf in portefeuilles opgeborgen.11
Hierna werden geen veranderingen meer gesignaleerd tot 1910.
Dan opeens vermeldde het gemeenteverslag over het archief: "De staat waarin het verkeert is allertreurigst"; het laatste woord werd doorgehaald en veranderd in: "laat door gebrek aan bergruimte veel te wensen over".12
Deze noodkreet was in 1911 de aanleiding tot de aanbouw van een ruime en brandvrije archiefkamer, ter grootte van 4 bij 2, 60 meter, aan de westzijde van het raadhuis.13
Tegelijkertijd werd besloten een eigen "dossierstelsel" (soort rubriekenstelsel) in te voeren. De hiervoor benodigde loketkast werd in 1912 in de pas gereedgekomen archiefkluis geplaatst.14-16
Bij de tijdelijke overbrenging van het "oud" archief van de kerktoren naar het Rijksarchief van Noord-Holland (ter inventarisatie) in 1917, werd de scheiding tussen "oud" en "nieuw" archief gelegd bij 1813/14.16+17
Overigens is het "oud" archief daar in bewaring gebleven tot 1976.17 In de periode 1917-1926 werd het archief van 1814-1910 naar de leeggekomen torenkamer verhuisd.16 In dezelfde tijd werd hiervan een inventaris opgemaakt (mogelijk nog voor 1922, gezien de bijschrijvingen), die tot 1941 werd bijgewerkt.18
In 1946 ging men over op een nieuw ordeningssysteem, namelijk het "registratuurstelsel" (decimale code van de VNG). Het "lopende" archief werd in stalen ladenkasten opgeborgen en het "afgelegde" archief in de kluis.16
Een jaar later werden eindelijk, na jarenlang aandringen van de provinciaal inspecteur (vanaf 1935), de stukken uit de brandgevaarlijke torenkamer overgebracht naar de kluis in het raadhuis.19
Ruim een jaar na de samenvoeging van de 7 Zaangemeenten tot de gemeente Zaanstad werd in 1975 het archief van 1814-1940 overgebracht naar de tijdelijke archiefbewaarplaats van deze nieuwe gemeente (Prins Bernhardplein 1, Zaandam).
In 1983 werd het archief over 1941-1945 (bepaling caesuur op 1946) van de afdeling Interne Zaken/Semi-Statisch Archief (Bannehof 1, Zaandijk) eveneens overgebracht naar deze bewaarplaats.
Vanwege het tijdelijke karakter en de te kleine behuizing van het archief werden onder meer de registers van de burgerlijke stand, de bevolkingsregisters en de volkstellingsregisters niet in bovengenoemde bewaarplaats opgenomen.
3. Verantwoording van inventarisatie
Inventaris van het archief van het gemeentebestuur gevormd onder beheer van de gemeentesecretaris

Kenmerken

Datering:
(1798) 1814 - 1945 (1954)
Gemeente:
Krommenie
Omvang in meters:
28
Toegang:
Inventaris
Openbaar:
Gedeeltelijk
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang OA-0036 Gemeentebestuur Krommenie
VERKORT:
NL-ZdGAZOA-0036