Uw zoekacties: Firma Out, drukkerij, binderij, schoolleverancier

PA-0150 Firma Out, drukkerij, binderij, schoolleverancier

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormer * 
PA-0150 Firma Out, drukkerij, binderij, schoolleverancier
Inleiding
1.
Geschiedenis van de archiefvormer * 
Boekhandel P.Out
Pieter Dirkszn Out (1830-1911) ontving zijn eerste opleiding in het Doopsgezinde weeshuis, daarna ging hij naar Haarlem om te worden opgeleid tot onderwijzer, net als Nicolaas Stark die later voor Pieter van grote waarde zou blijken te zijn. Hij koos (na lesgeven en een kantoorbaan) voor een zelfstandig bestaan als boekhandelaar. Hij kocht op 2 augustus 1860 een klein winkeltje aan de Hoogstraat in Koog aan de Zaan van Gerrit Frederiks Huisman en richtte een handelsdrukkerij, boekhandel en groothandel in schoolbehoeften (leermiddelen) op.
Nicolaas Stark, met wie hij in Haarlem de onderwijzersopleiding had gevolgd, was als onderwijzer naar Indië gegaan en had daar boekwerken nodig. Omdat hij wist dat Pieter Out een boekhandel had, bestelde hij deze bij hem. De order, minder dan fl. 18, - was het begin van één van de grootste exporthuizen op Indië.

Pieter Dirkszn Out sukkelde met zijn gezondheid. Daarom was per 1 januari 1894 Gerrit Jan Honig als compagnon aangetrokken. Deze kwam per 1 mei 1885 als leerling bij het bedrijf in dienst en werd de medewerker van zijn zoon Dirk. Zijn andere zoon Pieter Johannes beheerde de drukkerij. Pieter Dirkszn Out werkte tot aan zijn dood, in 1911, bij het bedrijf. Dirk, was in februari 1904 opgenomen in het longlijderssanatorium Oranje Nassau's oord te Renkum. Daar ontmoette hij Reina Piebenga met wie hij, na zijn herstel, op 2 februari 1905 in Renkum trouwde. Hij stortte na het overlijden van zijn vader in en overleed op 10 december 1911. Op 26 maart 1912 overleed plotseling ook Pieter Johannes. Gerrit Jan Honig, de enig overgebleven firmant, nam vervolgens de leiding in het bedrijf over.
Onder leiding van Gerrit Jan Honig (1864-1955) en zijn zoon Jan W.A. Honig (1899-1967) (vanaf 1932) breidde het bedrijf uit tot uitgeverij. In een schrijven van juni 1932 maakte Gerrit Jan Honig bekend dat hij de naam van zijn zaak P. Out had veranderd in een Naamlooze Vennootschap: P. Out NV. Deze naamwijziging is niet te vinden in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel en fabrieken. Wel een statutenwijziging (akte d.d. 18 juni 1921). Daarin heette de onderneming NV Electrische Drukkerij voorheen P.J. Out te Zaandijk. Gerit Jan Honig gaf in de voornoemde brief de leiding over aan zijn zoon J.W.A. Honig, tot dusver procuratiehouder. Gerrit Jan Honig bleef tot 31 december 1954 aan het bedrijf verbonden als president-commissaris. Jan Willem Adriaan Honig (ook wel genoemd Jan Weet Alles) bleef tot aan zijn dood directeur van NV P.J Out.

Als gevolg van de Tweede Wereldoorlog stopte in 1940 het leveren van schoolboeken aan Nederlands-Indië. Jan W.A. Honig had dat al zien aankomen en was gestart met de verkoop van schoolbehoeften. Op 2 september 1960 vierde de firma haar 100-jarig bestaan met een receptie in de Waakzaamheid in Koog aan de Zaan.
Door uitbreiding van de tak schoolbehoeften sloot NV P. Out op 4 oktober 1969 haar dan al meer dan 100 jaar oude boekwinkel aan de Breestraat 61 in Koog aan de Zaan. Gerrit Jan Honig (1930), de zoon van Jan W.A. Honig nam, na de dood van zijn vader op 1 mei 1967, zijn directeursfunctie over op 1 oktober 1967. Bij akte, verleden voor D.J. Teenstra notaris te Zaandam is de NV Electrische drukkerij voorheen P.J. Out, door Gerrit Jan Honig, op 27 december 1972 omgezet in een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (Staatscourant, 1 juni 1973 nr. 105).
Op 1 juni 1974 trad Gerrit Jan Honig af als directeur. De BV P.J. Out kwam vanaf die datum onder leiding van een driemanschap bestaande uit Andries Josephus Galiart, Thomas Mathezing en Jan Hendrik Schipper. Dit duurde niet lang. Mathezing verliet het bedrijf op 1 januari 1976 en Galiart trad op 2 februari 1979 af. Johannes Smit werd op 1 januari 1979 directeur en vanaf 3 januari 1980 ook eigenaar. Op 25 januari 1984 veranderde hij de handelsnaam BV P.J. Out in J. Smit Beheer- en Beleggingsmaatschappij BV, de plaats van vestiging in IJmuiden en werd de firma Out opgeheven. In 1990 is J. Smit Beheer- en Beleggingsmaatschappij BV failliet gegaan.
Vestigingen
In 1860 richtte Out een winkeltje aan de Hoogstraat in Koog aan de Zaan in. Tot 1907 vonden diverse uitbreidingen plaats. In het jaar 1907 pleegde de firma P. Out nieuwbouw en verrees het huidige Hoogstraat 30, 32 en 34.
Op 11 augustus 1896 vroeg P. Out een bouwvergunning aan om een pand te bouwen aan het Zaagselpad 1 te Zaandijk. *  Dit geheel houten voormalige pand van de Boek- en Handelsdrukkerij P.J. Out werd gebouwd net voordat de Woningwet van 1901 het bouwen in hout verbood. De architecten hiervan zijn J. en D. Eilmann uit Zaandam, het gebouw staat op de gemeentelijke monumentenlijst van de gemeente Zaanstad. In 1904 is de drukkerij uitgebreid met een kantoor. *  In 1960 werd het markante gebouw naar achteren toe uitgebreid en pleegde men groot onderhoud. * 

Anno 1917 werd er gebruik gemaakt van het gebouw Oost-Indische Compagnie, van de firma P. Out, aan het Noordeinde, aan Weg en Zaan (Zaanweg) in Wormerveer. Dit was een van steen opgetrokken gebouw waarin magazijnen en kantoor waren ondergebracht. Bij het blussen van een brand op 6 februari 1917 was er sprake van strenge vorst. Dit bemoeilijkte het blussen. Het gevolg was dat van het pand en zijn inhoud niet veel meer over bleef.

In 1931 is een vergunning afgegeven voor het bouwen van een woon-winkelhuis met bergplaats aan de Breestraat 61 en Hyacintstraat 1 in Koog aan de Zaan. *  Het filiaal van Boekhandel P. Out op de Breestraat 61 werd vanaf 1932 beheerd door de familie Vaderloos.
Het pand aan de Hoogstraat 30, 32 en 34 in Koog aan de Zaan werd na een verbouwing in 1988 in gebruik genomen als Gemeentearchief Zaanstad. Vanaf 2013 is het omgebouwd tot appartementencomplex.
2. Geschiedenis van het archief
3. Verantwoording van de inventarisatie
4. Openbaarheid
5. Handleiding voor de gebruiker
6. Archiefvormers

Kenmerken

Datering:
1848-1980
Gemeente:
Koog aan de Zaan, Zaandijk
Omvang in meters:
33,12
Toegang:
Inventaris
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0150 Firma Out, drukkerij, binderij, schoolleverancier
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0150